Η διάκριση αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει τη διεθνή αναγνώριση ενός προϊόντος που αποτελεί σημείο αναφοράς για την ελληνική τυροκομία και βασικό στήριγμα της αγροτικής οικονομίας της Νάξου.
Την ίδια ώρα, η παραγωγή γάλακτος και τυροκομικών προϊόντων στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου διατηρήθηκε το 2025 σε επίπεδα αντίστοιχα με εκείνα της προηγούμενης χρονιάς, παρουσιάζοντας μάλιστα οριακή αύξηση, παρά τις έντονες πιέσεις από την κλιματική αλλαγή και το αυξημένο κόστος παραγωγής. Η σταθερότητα αυτή αποδίδεται σε στοχευμένες παρεμβάσεις ενίσχυσης και ανανέωσης του ζωικού κεφαλαίου, με εισαγωγή ζώων αναπαραγωγής, που λειτούργησαν ως «ανάχωμα» στη μείωση των ποσοτήτων γάλακτος.
Η συνολική παραγωγή της Ένωσης ανέρχεται σε περίπου 1.400 τόνους προϊόντων ετησίως. Από αυτούς, οι 1.200 τόνοι αφορούν τη Γραβιέρα Νάξου ΠΟΠ, ενώ οι υπόλοιποι 200 τόνοι καλύπτουν προϊόντα όπως γάλα, γιαούρτι και άλλα κίτρινα και λευκά τυριά. Η παραγωγή βασίζεται τόσο στο αγελαδινό όσο και στο αιγοπρόβειο γάλα, με το πρώτο να εμφανίζει ελαφρώς ανοδική τάση, αν και οι μελλοντικές προοπτικές παραμένουν αβέβαιες λόγω των καιρικών συνθηκών.
Η Γραβιέρα Νάξου ΠΟΠ εξάγεται σήμερα σε 18 χώρες, με στόχο ο αριθμός αυτός να αυξηθεί σε 20 μέσα στο επόμενο έτος. Παρ’ όλα αυτά, οι εξαγωγές βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το παρελθόν, εξαιτίας της απώλειας της ρωσικής αγοράς αλλά και της σταδιακής μείωσης της διαθέσιμης πρώτης ύλης. Σε βάθος εξαετίας, η ημερήσια παραγωγή γάλακτος έχει μειωθεί αισθητά, γεγονός που συνδέεται με την αποχώρηση παραγωγών από το επάγγελμα, το αυξημένο κόστος και τη λειψυδρία.
Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, ο συνεταιρισμός έχει προχωρήσει σε μια σειρά υποστηρικτικών μέτρων, όπως η εξασφάλιση φθηνότερων ζωοτροφών, η παροχή πιστώσεων στους κτηνοτρόφους με ευνοϊκούς όρους και η υλοποίηση επένδυσης ύψους περίπου 750.000 ευρώ για τη δημιουργία μονάδας επεξεργασίας υγρών αποβλήτων του τυροκομείου. Η μονάδα αυτή αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του νέου έτους και θα παράγει καθαρό νερό, το οποίο θα αξιοποιείται τόσο στις ανάγκες της παραγωγής όσο και για άρδευση καλλιεργειών.
Παρά τη διεθνή επιτυχία της γραβιέρας, έντονος προβληματισμός καταγράφεται στον τομέα της πατάτας Νάξου. Η έλλειψη νερού και κρίσιμων υποδομών έχει οδηγήσει σε δραστική μείωση της παραγωγής, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για σημαντική απόκλιση από τους αρχικούς στόχους. Παράλληλα, σοβαρό πλήγμα στο προϊόν προκαλεί και η διακίνηση πατάτας άλλης προέλευσης με την ετικέτα της Νάξου, γεγονός που υπονομεύει την αξιοπιστία και την προστιθέμενη αξία του προϊόντος.
Στο πλαίσιο της προστασίας της πατάτας Νάξου, έχουν ξεκινήσει διαδικασίες ταυτοποίησης της προέλευσης σε συνεργασία με ακαδημαϊκά ιδρύματα, με στόχο τη θωράκιση του προϊόντος στην αγορά. Σήμερα στο νησί δραστηριοποιούνται περίπου 600 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, ενώ η Ένωση απασχολεί 130 εργαζόμενους, με στρατηγικό στόχο την ενίσχυση της πρώτης ύλης και τη στήριξη των εξαγωγών τα επόμενα χρόνια.
