Η Μεγάλη Πρέσπα, μία από τις ιστορικότερες και πιο σπάνιες λίμνες της Ευρώπης, βιώνει τη χειρότερη πτώση στάθμης των τελευταίων δεκαετιών, προκαλώντας συναγερμό σε αρχές, κατοίκους και επιστήμονες.
Η Κοινότητα Ψαράδων του Δήμου Πρεσπών στη Φλώρινα κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς η ξηρασία και η πτώση της στάθμης έχουν κάνει το λιμάνι της ουσιαστικά μη λειτουργικό.
Η λίμνη υποχωρεί – Το λιμάνι παραλύει
Η στάθμη της λίμνης έχει υποχωρήσει σε πρωτοφανές χαμηλό επίπεδο, μετατρέποντας το λιμάνι των Ψαράδων – το μοναδικό ελληνικό λιμάνι στη Μεγάλη Πρέσπα – σε σημείο με περιορισμένη ή μηδενική πρόσβαση για τα περισσότερα πλωτά μέσα.
Τα σκάφη της Ελληνικής Αστυνομίας και του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.Φ.Υ.Π.Ε.Κ.Α.) αδυνατούν να προσεγγίσουν ή να επιχειρήσουν από εκεί, με αποτέλεσμα να πλήττεται η αστυνόμευση της μεθορίου με Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία, αλλά και η περιβαλλοντική επιτήρηση του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών.
«Αν συνεχιστεί η πτώση, το λιμάνι θα καταστεί πλήρως μη λειτουργικό στο επόμενο υδρολογικό έτος», προειδοποιεί ο Δήμος Πρεσπών στο αίτημά του προς τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Ξηρασία, κλιματική κρίση και ανθρώπινη πίεση
Η παρατεταμένη ξηρασία και η κλιματική κρίση αποτελούν βασικούς παράγοντες αυτής της οικολογικής καταστροφής.
Η περιοχή, που φιλοξενεί μοναδικά είδη πουλιών, ψαριών και φυτών, κινδυνεύει να χάσει τη φυσική της ισορροπία, καθώς η μείωση της στάθμης επηρεάζει την αναπαραγωγή και τη διατροφή των ειδών.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι αλυσιδωτές επιπτώσεις της υποχώρησης των υδάτων δεν περιορίζονται στη βιοποικιλότητα:
– επηρεάζουν την παραδοσιακή αλιεία,
– περιορίζουν την τουριστική δραστηριότητα,
– και απειλούν τις τοπικές υποδομές.
Τουρισμός και επαγγελματίες σε απόγνωση
Οι τουριστικές περιηγήσεις με πλοιάρια έχουν σχεδόν σταματήσει, καθώς η προσέγγιση στο νερό είναι πλέον επικίνδυνη. Οι επαγγελματίες ψαράδες δυσκολεύονται να καθελκύσουν τις βάρκες τους, ενώ οι μικρές επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τη λίμνη βλέπουν τον κύκλο εργασιών τους να καταρρέει.
«Δεν μπορούμε να φτάσουμε στο νερό όπως παλιά. Οι βάρκες μένουν στεριά και οι τουρίστες φεύγουν απογοητευμένοι», δηλώνει κάτοικος των Ψαράδων.
Έργα αποκατάστασης και αγώνας με τον χρόνο
Με την κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης – που θα ισχύει έως τις 7 Ιανουαρίου 2026 – δίνεται η δυνατότητα να προχωρήσουν έργα αποκατάστασης με τη στήριξη της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Στόχος είναι να αντιμετωπιστούν άμεσα τα προβλήματα λειτουργίας του λιμανιού και να ληφθούν μέτρα προστασίας έναντι πιθανών καταιγίδων που θα μπορούσαν να καταστρέψουν τους προβλήτες και τους κυματοθραύστες.
Η Πρέσπα ως παγκόσμιο σύμβολο ισορροπίας
Η Μεγάλη Πρέσπα, που εκτείνεται σε Ελλάδα, Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία, αποτελεί ένα μοναδικό οικοσύστημα διεθνούς σημασίας και σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης.
Η κρίση που βιώνει δεν είναι απλώς τοπικό πρόβλημα – είναι καθρέφτης της κλιματικής αστάθειας που πλήττει τα φυσικά αποθέματα νερού σε όλο τον πλανήτη.
Πηγές: Δήμος Πρεσπών, ΑΠΕ-ΜΠΕ, Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, WWF Ελλάς
